De complete correspondentie, zoals tot nu toe teruggevonden: meer dan 2600 brieven…..
Bij wijze van afronding van de serie zal een laatste presentatie worden gehouden in september 2024: vijftig jaar na het gedenkwaardige congres van de Werkgroep Achttiende Eeuw, waar besloten werd om de publicatie voor te bereiden van Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière’s complete werk, waarbij inbegrepen haar correspondentie: de Œuvres Complètes (1979-1984), waarvan de eerste zes delen de tot dan teruggevonden 2552 brieven bevatten. Dankzij de medewerking van Uitgeverij Van Oorschot kon deze uitgave worden gebruikt voor de digitale editie – wat de werkzaamheden aanzienlijk heeft versneld en vergemakkelijkt. De sinds 1980 teruggevonden en gepubliceerde brieven zijn hier “ingevoegd”.
Om nu, 50 jaar later, deze bijeenkomst te herdenken (zie ook C.M. Geerars. Waarom Belle van Zuylen? In: Documentatieblad Werkgroep Achttiende Eeuw; Jrg. 1975 (1975) Nr. 26, p. 11-17) en de afronding van de werkzaamheden te vieren, zal het Huygens Instituut samenwerken met de Werkgroep Achttiende Eeuw.
Het congres wordt gehouden op 27 september 2024, in Utrecht, in de Lutherse kerk aan de Hamburgerstraat.
Jaarcongres 2024 van de Werkgroep Achttiende Eeuw
georganiseerd i.s.m.Huygens Instituut (KNAW)
Voorlopig PROGRAMMA
De correspondentie van
Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière:
nu on-line te lezen
Het congres wordt gehouden op vrijdag 27 september 2024
in Utrecht: Lutherse kerk, Hamburgerstraat
Voertalen zullen zijn: Nederlands, Engels, en Frans;
Wij streven ernaar een Nederlandstalige samenvatting beschikbaar te hebben van de Franse bijdragen, en ook om aan de buitenlandse sprekers en deelnemers een Engelse of Franse versie uit te reiken van de Nederlandstalige bijdragen
10.15
Fokko-Jan Dijksterhuis (voorzitter WAE) en Wijnand Mijnhardt (oud-voorzitter WAE):
Welkomstwoorden, en verwijzing naar jaarcongres WAE 1974.
10.30
Suzan van Dijk (Huygens Inst.) en Madeleine van Strien-Chardonneau (UL) (projectleiding “Digitalisering correspondentie Belle van Zuylen”):
Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière: twee namen, twee talen, twee visies op haar persoon – maar: één correspondentie.
Koffiepauze
10.45
1e sessie: De institutionele context van dit digitaliserings- en editieproject:
het Huygens Instituut en zijn brieven-edities
Ineke Huysman (Huygens Inst.) : The Letters of Dutch Stadtholders’ Wives in the 18th Century: Shaping the Nation through Influence and Diplomacy.
Annemarie Doornbos (in het kader van de Women Writers projecten – en in dezelfde editie-tool) : De correspondentie van Geertruida Toussaint – belangrijkste romanschrijfster van de Nederlandse XIXe eeuw (die overigens Belle van Zuylen niét lijkt te noemen – ondanks haar vriendschappelijke contacten met criticus Conrad Busken Huet).
11.30 – 12.30
Keynote lezing door Valérie Cossy (Université de Lausanne)
Becoming Isabelle de Charrière, being born Belle van Tuyll van Serooskerken.
Gelegenheid voor discussie
Lunch
13.30 Algemene Ledenvergadering van de WAE
14.00-14.45
2e sessie: De grootschalige aanpak
Nicole Pohl (Electronic Enlightenment, Bodleian Libraries, University of Oxford) en Miranda Lewis (Early Modern Letters On-line Oxford): Women’s Letters in Digital Archives: Elizabeth Montagu Correspondence Online; WEMLO and Electronic Enlightenment
Alicia Montoya en Floor Toebes (Radboud Un. Nijmegen): Integrating Isabelle de Charrière’s correspondence into the SHEWROTE database.
14.45-15.30
3e sessie : Individuele contacten en vergelijkingen
Jason Grant (Université de Neuchâtel): Isabelle de Charrière botanist – as in her correspondence with Jean-Frédéric Chaillet.
Elli Bleeker (Huygens Inst.): Twee jonge schrijfsters:Belle van Zuylen en Anne Frank.
Theepauze
15.45
Openstelling van de complete on-line correspondentie van Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière: tot stand gekomen dankzij de medewerking van vrijwilligers (leden van het Genootschap Belle van Zuylen), gecoördineerd door onderzoeksassistent Maria Schouten (Huygens Inst.). Korte demonstratie van het gebruik van deze digitale editie.
16.00
Paneldiscussie, te leiden door Hanneke Ronnes (Universiteit van Amsterdam) – over de vraag of Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière, de schrijfster, en haar geschriften, adequaat begrepen en gewaardeerd (kunnen) worden in Nederland – en wat daarbij, voor niet-wetenschappelijk gemotiveerde Nederlandse lezers, de rol kan zijn van een digitale editie, waarin ook – geleidelijk aan steeds meer – vertalingen worden opgenomen. Ook hier gaan vrijwilligers weer een rol spelen (leden van de Alliance Française).
Deelnemers (in principe):
Edda Holm, voorzitter van het Genootschap Belle van Zuylen, deelnemer, als vrijwilliger, aan het digitaliseringsproces.
Els Rutten, lid van het Genootschap Belle van Zuylen, deelnemer, als vrijwilliger, aan het digitaliseringsproces.
Monique Moser-Verrey, Université de Montréal; heeft in 2005 de Belle-van-Zuylen-leerstoel bekleed aan de UU.
Lotte Jensen, Radboud Universiteit Nijmegen; Neerlandica die in haar colleges aandacht besteedt aan Belle van Zuylen.
Ger Sierink, is afgestudeerd Radboud Universiteit Nijmegen, Opleiding Frans; heeft als student deelgenomen aan colleges Vertalen waarbinnen brieven van Belle van Zuylen werden vertaald.
Ashley Thijssing, student geschiedenis aan de Universiteit Utrecht,en medewerker aan het project Utrecht Time Machine.
En vooral ook: alle aanwezigen – zowel sprekers als luisteraars.
16.30
Concluderend: de “nalatenschap” van Belle van Zuylen/Isabelle de Charrière:
Madeleine van Strien-Chardonneau: De “programmatische” brief van Isabelle de Charrière aan haar neef Willem-René.
Suzan van Dijk: “Si j’étais….”: dankzij de brieven meer begrip voor het waarom van haar schrijfsterschap.
16.45 Afsluiting van de dag
Joost van Beek: Orgelconcert: compositie van Belle van Zuylen.
Drinks etc.
N.B. Op basis van (o.a.) bijdragen aan dit congres zal (in principe, eerste helft volgend jaar) een (Nederlandstalige) bundel verschijnen bij Amsterdam University Press.